Gołanice - wieś sołecka na płd - zach od Leszna. Księgi Ziemskie Poznańskie wspominają o Gołanicach w 1412 r.jako własności rycerskiej.
Na przestrzeni wieków nazwa miejscowości zmieniała się - Golnicz, Golynicza, Golanycze, Golancza, Golinicze, Golanicze, Golynycze, nim Gollmitz, Golmutz
Miejscowość wzmiankowana po
raz pierwszy w 1412 r. Gniazdo Gołanieckich herbu Kotwicz ; w latach
1430 - 1432 wymieniony Henryk, w XV i XVI w. własność Gołanieckich. W
XVII w. do Leszczyńskich, w 1782 r. własność Stanisława Krzyckiego
,choroążego wschowskiego, po któregośmierci dziedziczyło czworop dzieci.
Drogą małżeństwa dobra przeszły w ręce rodziny Skórzewskich. W 1912 r.
właścicielką została wdowa Eleonora Skórzewska z d. Bojanowska, po
której w 1921 r. dziedziczyła Helena Bojanowska.
Ostatnim właścicielm
przed 1939 r. był Jerzy Donimirski. Pierwotny kościół istniał już w XV
w., albowiem jest o nim wzmianka w aktach biskupich z 1454 r. początkowo
drewniany, w pierwszej poł. XVII w. albo upadł ze starości, albo
spłonął w pożarze, albowiem w tym okresie Leszczyńscy wznieśli tu nowy
kościół pw. Św. Andrzeja Apostoła. Kościół ten oglądał podczas wizyty w
1737 r. Woliński i tak go opisuje: ?..kościół w Gołanicach jest stary,
drewniany, dobrze szkudłami pokryty, erekcji nie posiada? W 1776 r.
kościół ten zaniedbany od kollatorów, upadł całkiem. Nowy, późnobarokowy
pw. Św.Piotra i Pawła z kwadratową wieżą wzniósł w jego miejsce w 1782
r. ówczesny dziedzic - Stanisław Krzycki.
Nad brzegiem jeziora park o pow. 2,3 ha w sędziwymi okazami dębów, więzów i olch. W nim dwór z początku XIX w. kryty polskim dachem łamanym z nowszą przybudówką bez określonych cech stylowych ? obecnie własność prywatna. Po wschodniej stronie wsi kąpielisko nad Jeziorem Krzyckim. Stanowi ono odosobniony akwen rynnowy w pobliżu działu wodnego, na wysokości 104 m npm. Powierzchnia 80 ha, długość 2830 m, szerokość 470 m, największa głębokość 9,9 m.
